Voor nieuwsgierige kinderen: boek over liefde en baby’s maken

Maar HOE dan?!

Hoe leg je kinderen van 5 tot 8 jaar uit wat zwanger is, hoe een baby in je buik komt en ook hoe die er weer uít komt? Gynaecoloog Karin Middelburg en coach Philippine van der Goes schreven er – met humor – een lekker leesbaar en vooral duidelijk boek over: Maar HOE dan?!
Een boek over lichaam, liefde en baby’s maken. En natuurlijk vroeg Vlam aan Karin en Philippine: hoe dan?

Zoektocht

Hoe kwamen jullie op het idee?

Karin: “Op de kleuterschool van mijn kinderen was het thema ‘zwanger’, waarop de kleuterjuf aan mij, als gynaecoloog en moeder, vroeg: ‘Karin, kun jij daar niet iets leuks over vertellen? Haha, dat kon ik natuurlijk wel, maar toen ik bedacht wat ik zou gaan vertellen, was het toch lastiger dan ik in eerste instantie dacht: Wat vertel je kinderen van 4 en 5 jaar eigenlijk? Hoe de baby in de buik komt? Hoe de baby er weer uit komt? Ik ben in de bibliotheek gaan kijken wat er voor voorlichtingsmateriaal was en kon maar weinig vinden wat ik geschikt vond.”

Philippine: “In die periode hadden Karin en ik als goede vriendinnen veel contact, omdat ik door een moeilijke periode ging vanwege baarmoederhalskanker. Toen Karin vertelde over haar zoektocht herkende ik het direct. Mijn zoontje vroeg namelijk op een doordeweekse dinsdag ‘Mama, waar kwam ik uit je buik?’ Ik antwoordde: ‘In de buurt van waar mijn plas ook uit komt’. Hij: ‘Mag ik dat zien?’ Ik: ‘Nou, dat vind ik een beetje intiem’ (en ik vond het ook niet zo’n handig moment zo tijdens de race tegen de klok met naar school gaan enzo). Toen volgde: ‘Mama, wat is intiem? En doe je benen even wijd’. Een prachtige anekdote die ik met Karin deelde. Dus ook ik vond het een lastig uit te leggen onderwerp en miste net als Karin een eerlijk, divers boek met humor.”

Nieuwsgierig

Omdat Philippine veel ervaring heeft met het maken van (kook)boeken was het idee snel ontstaan om samen een boek te schrijven, precies zoals zij het graag aan hun eigen kinderen zouden willen voorlezen: toegankelijk, eerlijk en met leuke vragen en opdrachten erin om het gesprek te stimuleren.

Hoe zijn jullie op de titel ‘Maar HOE dan?!’ gekomen?

“Kinderen in de leeftijd van zo’n 5 tot 8 jaar zijn nieuwsgierig, ze willen van alles graag weten hóé dat gaat. Dus de veelgehoorde kindervraag ‘Maar hóé dan?!’ paste precies. Juist ook omdat veel ouders bij dit onderwerp geneigd zijn om wat ontwijkend te antwoorden en dan volgt vaak al vlot de volgende ‘Maar hóé dan?!’ De titel geeft perfect de nieuwsgierigheid van kinderen naar dit onderwerp weer.”

Leuk en eerlijk

Wat maakt dit boek leuk en eerlijk in vergelijking met andere boeken?

Karin: “Ik was tijdens mijn zoektocht echt verbaasd over wat er in andere boeken werd geschreven. Ik vond boeken waarin verteld werd dat de Here God ons al kende toen we in de buik groeiden en boeken waarin werd geschreven dat meisjes een ‘schaamspleetje’ tussen hun benen hebben … Dat moest echt anders!”
Philippine: “Veel boeken richten zich op jongere kinderen en gaan dan vooral over het krijgen van een broertje of zusje. Of de boeken zijn meer geschikt voor pre-pubers met onderwerpen als masturbatie en menstruatie erin. Iets ertussenin was er nog niet. Tot nu toe dus.”

Doe-Tips

In het boek staan ook ‘Doe-Tips’. Zoals staand plassen door een wc-rol met aluminiumfolie. 😀 Hoe zijn jullie op de ideeën voor die Doe-Tips gekomen?

Karin: “Wij kennen elkaar al uit onze studententijd en het motto was altijd al; hoe meer gekkigheid, hoe beter! Dus toen we hiervoor gingen zitten, kwamen de ideeën voor doe-tips eigenlijk als vanzelf. We vonden het vooral leuk om het boek interactief te maken, zodat je dicht bij de belevingswereld van het kind blijft. Dus niet alleen voorlezen aan je kind, maar echt samen de dingen doen. Bijvoorbeeld tijdens het moederkoekjes bakken komen er weer de geweldigste verhalen boven en kun je op een luchtige manier weer uitleg geven.”

Philippine: “Die tips stimuleren ook echt de gesprekken. En juist door er met veel lol mee om te gaan, blijft het luchtig en toegankelijk voor zowel kinderen als ouders. Daarmee leg je een basis voor openheid, en dat alles bespreekbaar is. Juist in een periode waarin kinderen nog makkelijk praten. Als ze ouder worden, wordt het vaak als gênant ervaren. Dus door op jonge leeftijd erover te beginnen maak je het voor later makkelijker.”

Meegroeien

Ouders en professionals zijn nog weleens bang zijn dat ze jonge kinderen gauw te veel vertellen waar ze nog niet aan toe zijn. Hoe reageren jullie daarop?

Karin: “Wij denken niet dat je een kind te veel kan vertellen. Het gaat er met name om hóé je het vertelt en wat jouw eigen ideeën zijn. Vrijen is heel normaal en wij denken dat het goed is kinderen uit te leggen dat dit iets normaals is, wat grote mensen doen. Liever leggen we het ze zelf uit op een manier die bij onze waarden past, dan dat we niet weten wat ze zien en horen. Door er eerlijk en open over te zijn, maak je jezelf ook toegankelijk voor de vragen van kinderen.”
Philippine: “En wat ook leuk is, is dat ons boek meegroeit met kinderen. Wanneer een kind van 4-5 jaar vragen begint te stellen over verliefdheid of zijn lichaam, dan is het fijn om de betreffende hoofdstukken erbij te pakken. En kun je dat voorlezen. Kinderen van die leeftijd kunnen het boek dan vaak zelf nog niet lezen, dus je kunt als ouder eruit halen wat van toepassing is voor je kind. Wanneer een jong kind wel het hele boek doorbladert, is het qua illustraties nog steeds heel toegankelijk en kan het prima in de kinderboekenkast staan. Oudere kinderen kunnen, als ze dat willen, het boek zelf lezen. Door vragen als: ‘wat zou je naam zijn geweest als je een piemel had gehad in plaats van een vulva’, of andersom, creëer je weer een moment dat een kind het gesprek aangaat met de ouders. Dat is zo leuk aan dit boek. Het groeit mee en maakt nieuwsgierig.”

Lol

Heb je nog een ‘gouden’ voorlichtingstip voor (jonge) ouders en/of professionals? Hoe praat je met jongere kinderen over het lichaam, liefde en seksualiteit?

“Beantwoord de vragen van kinderen zo eerlijk mogelijk, want juist kennis zorgt voor meer seksuele gelijkheid en fijnere ervaringen in de toekomst. Vergeet niet er zelf ook heel veel lol in te hebben!”