Huilende mannen en stoer
De teleurstelling is enorm. Klaar met de boodschappen doe ik mijn uiterste best mijn zoon van drie achter het schermpje in de speelhoek weer mee te krijgen. Hij wil niet mee. Hij moet toch. Tranen met tuiten vloeien als we de supermarkt verlaten. Terwijl ik hem wat troostende woorden toefluister zet ik hem in het fietszitje. Twee grote stoere mannen spreken mijn zoon aan op lieve toon: “Niet huilen jongen, wees een stoere vent.”
Daadkrachtig, stoer, in control, leider, assertief, agressief. Als je deze eigenschappen leest is er een grote kans dat je die in gedachten toewijst aan een man. Dat is waarschijnlijk heel anders als je de volgende eigenschappen leest: compassie, zorgzaam, empathisch, kwetsbaar.
Deze ‘mannelijke’ eigenschappen komen terug in de verhalen die aan ons verteld zijn over mannelijkheid, thuis, op school, op het werk en op de sportclub. En zijn een belangrijke oorzaak van geweld dat tegen vrouwen gepleegd wordt door mannen. Dat vertelt wetenschapper Jackson Katz in een webinar dat door Fabriek69 georganiseerd is.
Katz, auteur van onder andere The Macho Paradox en initiator van onderwijs- en preventieprogramma Mentors in Violence Prevention, is een veelgevraagd spreker vanwege zijn mannelijke perspectief op gender-issues. Gepassioneerd en intens deelt hij zijn gedachten met de kijkers.
“Feminisme is het beste wat mannen is overkomen”, betoogt Katz. “Vrouwen die zich daarover uitspreken, weten echter vaak wat de gevolgen zijn. Zij worden door mannen denigrerend behandeld, vijandig benaderd en moeten zich vaak verdedigen. Terwijl het enige wat zij willen bereiken is dat zij gelijkwaardig worden behandeld. Die reactie is het gevolg van dat mannen geleerd wordt zich agressief te gedragen om hun emoties te onderdrukken omdat het een teken van zwakte zou zijn en zeker niet mannelijk. Wat die mannen zich wellicht niet realiseren is dat ook mannen slachtoffer zijn van mannen, bijvoorbeeld in de publieke ruimte en door hun vaders. Dat zij daardoor vaker plegers van nieuw geweld worden.”
Ook in Nederland komt fysiek geweld door mannen veel vaker voor dan fysiek geweld door vrouwen. Geweld tegen vrouwen is ook vaker ernstig.
In 2018 werden 40 vrouwen vermoord. In datzelfde jaar was hooguit (nog niet vastgesteld) één vrouw pleger van een moord op een man. (bron: Moordatlas.nl)
Huil maar niet, blijf maar sterk, laat zien dat ze je niet klein kunnen krijgen, voor jezelf opkomen en vooral niet laten zien dat je verdrietig bent. Boos zijn mag en en moet soms zelfs om ervoor te zorgen dat ze je niet kunnen breken. Welke dingen geven we onze kinderen mee als we ze opvoeden? Welke dingen geven we onze zoons mee als we ze grootbrengen? Wij en onze omgeving, soms al generaties lang. Zowel door mannen als vrouwen.
Wat wij onszelf en onze kinderen wijsmaken over wat mannelijkheid is, is fictie volgens Katz. Het is niet aangeboren. Het zijn patronen en systemen die we eeuwenlang met ons meedragen. Als er meer gelijkheid is tussen verschillende genders en de eigenschappen niet meer zo strak zijn, dan zou het maar zo kunnen zijn dat mannen ook die behoefte om hun mannelijkheid te tonen en controle te houden door het gebruiken van geweld een stuk minder wordt. Dat is een hoopvolle gedachte, maar wel een lange weg nog te gaan.
Hoe zacht de mannen ook tegen mijn zoon spraken, hun boodschap leert hem iets totaal anders. Ik troost hem nog even als we op de fiets stappen bij de supermarkt. Zijn verdriet mag er zijn, zijn boosheid dat hij iets anders wil dan ik, ook. Hij hoeft zich niet groot te houden. Ik spreek de mannen aan, dat ik het prima vind dat mijn zoon huilt, zijn emoties mogen er zijn. Wanneer zijn verdriet uiteindelijk wegebt ben ik tevreden, mijn zoon zal er in ieder geval niet minder man van worden.
Het webinar was een alternatief voor het geplande congres over de mannelijke rol bij huiselijk en seksueel geweld, dat door corona niet doorging.
Geschreven door Kirsten Regtop (#TEDxSpreker, blogger en trainer bij www.kirstenregtop.nl over o.a. huiselijk- en partnergeweld)
