De cirkel van geweld

In 1999 ontmoet ik Jaap. Hij is de liefde van mijn leven. Mijn prins op het witte paard. Ik weet het meteen: hij is de ware, de man op wie ik al mijn hele leven heb gewacht.

Ik ben tot over mijn oren verliefd op hem. Hij geeft mij het gevoel dat ik speciaal ben. Ik voel een passie en een hartstocht die ik nog nooit eerder heb gevoeld. Ik weet het zo zeker dat ik alles achter me laat en met hem ga trouwen.

Al heel snel gebeuren er dingen waar ik de vinger niet op kan leggen. Ik raak soms in de war van de dingen die hij doet of zegt. Mijn onderbuikgevoel stuurt alarmbellen maar ik luister er niet naar. De ene dag ben ik de hemel op aarde, de liefde van zijn leven, de mooiste vrouw die hij kent. De andere dag ben ik lui, ondankbaar en egoïstisch. Ik begrijp het niet en ga steeds beter mijn best doen om zijn liefde voor mij vast te houden.

Onze seksuele relatie is geweldig. En als hij boos op me is maakt hij het altijd goed met seks. Ik dacht dat dat liefde was.

Soms is hij buiten zinnen van woede als ik zijn overhemd verkeerd op heb gehangen. En gooit me zelfs de trap af waardoor ik naar het ziekenhuis moet. Als ik thuis in bed lig met gebroken ribben komt hij naast me zitten en huilt. Hij heeft enorm veel spijt dat hij dat heeft gedaan. En belooft dat hij het nooit meer al doen. Ik geloof hem, want hij is zo verschrikkelijk verdrietig.

De volgende dag krijg ik een enorme bos rode rozen en ik ben zo blij dat hij van me houdt. Voel me op slag weer verliefd. Ik weet het zeker: nu gaat het nooit meer gebeuren. Hij zorgt voor me en is zo lief.

Het duurt maar een paar dagen. Ik begin weer op eieren te lopen. Probeer hem gunstig te stemmen. Doe alles wat hij zegt. Overlaad hem met lieve woorden en complimentjes, want dat maakt hem enorm blij. De spanning is weer voelbaar en ik weet van gekkigheid niet wat ik moet doen om te zorgen dat hij niet weer boos wordt.

Maar wat ik ook doe, het is nooit goed of goed genoeg. Hij ergert zich overal aan en is al humeurig als hij zijn ogen opendoet.

Als een vriendin aan me vraagt of ik met haar mee wil gaan winkelen durf ik het niet aan hem te vragen, omdat ik weet dat hij dat niet leuk vindt. Hij wil graag alles met mij doen en heeft er grote moeite mee als ik iets leuks doe met iemand anders.

Met lood in mijn schoenen vraag ik het toch en ben enorm verbaasd dat hij direct zegt dat het goed is en dat hij het leuk vindt voor mij. Ik ben opgelucht en verwijt mezelf dat ik me heb aangesteld.

Maar als mijn vriendin dan aan de deur staat om me op te halen kijkt hij me verbaasd aan en vraagt wat de bedoeling is. Als ik hem zeg dat we toch hadden overlegd dat ik zou gaan winkelen, ontkent hij dat in alle toonaarden.

Hij ontploft van woede en zegt dat ik echt knettergek ben en hem manipuleer. Voor ik het weet begint alles weer opnieuw.

Herkenbaar? Een veel gebruikte afbeelding als het gaat over huiselijk geweld is deze Cirkel van Geweld. Mijn persoonlijke ervaring is een voorbeeld van zo’n cirkel: steeds als ik denk dat het goed gaat, ben ik weer aan het begin van de cirkel

En zo kan het jaren doorgaan. Elke keer ga je de fases van de cirkel door. Daarom is het ook zo moeilijk voor ‘buitenstaanders’ om iemand uit die cirkel te trekken, want het ligt er maar net aan in welke fase je zit.

En daarom is het van levensbelang dat we altijd vinger aan de pols blijven houden. Ook al ben je als ouder, vriendin, zus, collega of buurvrouw nog zo teleurgesteld of boos dat hij of zij jouw reikende hand niet grijpt. Er komt een moment dat diegene net in het gedeelte van de cirkel is beland dat hij of zij klaar is om jouw hand vast te pakken.

Misschien heb jezelf het gevoel dat jij ook in een onveilige situatie zit. En kun je de vinger niet leggen op wat er gebeurt, maar voel je dat het niet goed is.

Praat dan eens met een ervaringsprofessional. Dat is de eerste stap naar bewustwording van het proces waar je inzit. Samen kun je kijken in welke fase je zit en je krijgt je tips hoe je hiermee om kunt gaan en eventueel de keuze kunt maken uit de cirkel te stappen.

Ook voor buitenstaanders is het nuttig hier eens met iemand over te praten die echt uit ervaring weet hoe je een slachtoffer het best kunt helpen.

Geschreven door ervaringsdeskundige Anita Wix