Zielig mannengedrag

Mijn naam is Jeroen en ik ben een man.
Ik wil het in deze column, wat het voorwoord was van de Vlam editie 1 / 2023, hebben over mannen en vrouwen, in het besef dat ik nu niet helemaal inclusief ben en hopelijk wordt me dat vergeven want Vlam staat wel degelijk voor inclusiviteit, want ik irriteer me al langere tijd aan het gedrag van sommige mannen.

Seksueel grensoverschrijdend gedrag is een ernstig en hardnekkig probleem in onze samenleving, zo blijkt uit alle zaken die in de media besproken worden. Het komt overal voor: in een winkelstraat, café, sportvereniging, studentenvereniging, op de werkvloer, in gezinnen en ga zo maar door. Overal! Bepaalde vormen van grensoverschrijding zijn strafbaar (denk aan verkrachting of aanranding), andere vormen bevinden zich in een grijzer gebied en lopen uiteen van pestgedrag, subtiel aan iemand zitten, schelden (iemand een hoer noemen) tot het maken van foute grappen of schunnige opmerkingen.

Uit alle onderzoeken blijkt dat in het overgrote deel van de gevallen de dader een man is en een vrouw (of meerdere vrouwen) het slachtoffer. Vaak wordt er vervolgens in de discussie gezegd dat ook vrouwen daders kunnen zijn en dat er ook valse aantijgingen (door vrouwen) worden gedaan. Klopt, maar uit onderzoeken blijkt ook dat dat maar in een heel klein deel van de gevallen zo is, dus laten we als mannen de discussie niet vertroebelen met argumenten die het probleem lijken te bagatelliseren.

Het probleem ligt bij de mannen, en dat zal moeten veranderen. En snel ook. Nu hoor ik mannen, als ze dit feit al weten, tegenwerpen dat uit onderzoek blijkt dat 1 op de 5 mannen seksueel grensoverschrijdend gedrag meemaakt en dat dat óók veel is. Klopt! Dat is veel en daar moet óók wat aan gedaan worden. Maar laat ik daar dan het volgende gegeven tegenover zetten: 1 op de 2 vrouwen maakt seksueel grensoverschrijdend gedrag mee, waarbij mannen veelal de dader zijn. En in die 1 op de 5 gevallen waarin een man het slachtoffer is, is de dader ook veelal een man… Dus ja, bij wie ligt het probleem?

Daarom ben ik er echt helemaal klaar mee dat er mannen zijn die in het huidige debat over seksueel grensoverschrijdend gedrag beweren dat ze niet meer weten wat ze tegenwoordig nog wel tegen vrouwen kunnen en/of mogen zeggen, of wat ze nog wel mogen doen. Deze mannen stellen daarnaast dat vrouwen ‘alles al heel snel als kwetsend of als seksueel grensoverschrijdend opvatten’ en dat we als samenleving aan het doorslaan zijn. Wat we als mannen nog wel mogen? Nou, wat dacht je van je gedragen?

Wat houdt dat in en hoe kun je toetsen of je gedrag okee is? Simpel! Als je iets wilt zeggen of doen jegens een vrouw, ga dan eerst bij jezelf na hoe je dochter, vrouw of moeder zou reageren als zij tegenover je stond. Wat zou zij vinden van wat jij op het punt staat te zeggen of doen? Zou je het dan op dezelfde manier aanpakken? Zij zijn namelijk ook vrouwen. Zou je ook tegen je dochter van 19 zeggen dat ze een lekker wijf is? Zou je je moeder ook in de kont knijpen in een café? Zou je ook bij je vrouw aandringen als zij aangeeft dat ze geen seks met je wil? Als het antwoord daarop ‘nee’ is, waarom zou je het dan wel tegen andere vrouwen zeggen of bij andere vrouwen doen?

Dan de opmerking dat we doorslaan als samenleving: stel nou dat we wat dit onderwerp betreft inderdaad aan het doorslaan zouden zijn, wat ik overigens niet vind, dan mogen we als mannen nog steeds niet klagen. Zoals eerder gezegd zijn wij mannen veelal niet het slachtoffer. Vrouwen zitten namelijk al tig jaar aan die kant van de weegschaal. Het wordt nu tijd dat de weegschaal eens de andere kant op doorslaat, dat wij als man maar even een tijdje onze mond houden en gaan uitzoeken wat wel en niet passend gedrag is, om na verloop van tijd hopelijk in het midden van de weegschaal uit te komen. Mannen zullen hun gedrag simpelweg moeten aanpassen.

Het zou je sieren als je gewoon even je mond houdt wanneer je als man alleen maar zielig en kinderachtig kunt doen en niks toe te voegen hebt om het probleem op te lossen. Gewoon niks zeggen kan namelijk ook. Sssssssssst, stil. Echt, probeer dat eens. Dan gaan de mensen – waaronder ook mannen – die het probleem écht willen aanpakken even proberen als volwassenen met elkaar te overleggen en tot actie te komen, zodat we gezamenlijk met de vrouwen in het midden uit gaan komen, in een cultuur waarin iedereen zich veilig en gerespecteerd voelt. Waarin we elkaar, als er iets fout gaat, op ons gedrag kunnen aanspreken en elkaar mogen corrigeren. Zoals het hoort!

Door Jeroen Hindriks, hoofdredacteur van Vlam