Werken aan een veilige openbare ruimte
Op papier heeft iedereen in Nederland gelijke toegang tot de openbare ruimte en evenveel bewegingsvrijheid daarbinnen. In de praktijk zijn er echter veel barrières. Intimiderend gedrag in de openbare ruimte is een ernstig en hardnekkig probleem in onze samenleving.
Verschillende (groepen) mensen krijgen te maken met beledigingen, intimidatie en geweld in het openbaar vanwege hun persoonskenmerken (geslacht, seksuele oriëntatie, gender, fysieke beperking, migratieachtergrond, huidskleur). Ze voelen zich na een discriminerend incident onveilig en passen hun gedrag aan, bijvoorbeeld door zich anders te kleden, niet alleen over straat te gaan of bepaalde locaties te mijden. Hiermee wordt hun recht op bewegingsvrijheid ingeperkt.
Fairspace is een non-profitorganisatie die werkt aan een wereld waarin iedereen veilig en welkom is. En waarin iedereen gerespecteerd wordt, ongeacht wie je bent, hoe je eruitziet of van wie je houdt. Laura Adèr: “Fairspace maakt een einde aan (sekuele) intimidatie en grensoverschrijdend gedrag in de openbare ruimte, zoals op straat, op school, in het openbaar vervoer, in het nachtleven en op de werkvloer. We doen dat door een cultuurverandering op verschillende niveaus te bewerkstelligen: door te lobbyen voor beter beleid en door campagnes te voeren waarin we meer bewustwording creëren rond veiligheid. Ook geven we trainingen en workshops waarin we deelnemers activeren om zich uit te spreken tegen ongewenst gedrag wanneer ze dit zien gebeuren.”
De organisatie werkt nauw samen met gemeenten, ministeries en de politiek, met onderwijsinstellingen en studentenverenigingen, en met de gemeenschap, in een buurt of wijk.
Want (seksuele) intimidatie en grensoverschrijdend gedrag komt overal voor. Laura: “Wel zien we dat straatintimidatie van meisjes en vrouwen ontzettend veel voorkomt in grote steden als Amsterdam en Rotterdam. We hebben het over percentages tussen 84 en 92 procent. Dat neemt niet weg dat we ook verzoeken krijgen uit kleinere gemeenten om onveilig en niet-inclusief gedrag tegen te gaan. Zo krijgen we momenteel veel aanvragen uit Wageningen en Enschede – geen steden die in de Top 5 van grote steden staan, maar wel steden waar veel jongeren wonen en studeren. Onderzoek van onze co-founder Eve Aronson toont aan dat grensoverschrijdend en overlastgevend gedrag vooral voorkomt op plekken waar veel mensen samenkomen. Dat kan een winkelstraat zijn, maar ook een café of sportvereniging. En ook de werkvloer. Ook hier toont onderzoek aan dat er geen verschil is tussen sectoren wanneer het gaat om intimidatie door collega’s of leidinggevenden: het komt voor in fabrieken en op ministeries.”
Een belangrijke vraag is wat je zelf kunt doen voor een veiligere en inclusievere samenleving. Op welke manier kun je als omstander iets betekenen voor iemand die (seksuele) intimidatie meemaakt? Laura tipt: “Volg in zo’n tien minuten de gratis online training van Stand Up, een van onze projecten (standup-international.com/nl/nl), en leer hoe je op een sensitieve manier kunt reageren in zo’n situatie. Het is belangrijk dat die vormen van intimidatie en grensoverschrijdend gedrag die we altijd genormaliseerd hebben – op straat, tijdens het uitgaan en tussen collega’s – niet langer als normaal worden beschouwd. Dat je je mag uitspreken tegen dit gedrag, en dat je dan ook serieus genomen wordt.”
Door de redactie van Vlam
.
