SOS to the world

Sos kinderdorpen… ik ken het als het goede doel met die ellenlange promotiefilmpjes (waar halen ze het budget vandaan?) en nu ook als seksueel misbruik haard. Toch ben ik weer verrast. En dat verrast me dan weer. Ook ik kan me haast niet voorstellen dat seksueel misbruik overal voorkomt, ondanks mijn kennis, ondanks dat ik weet dat het zo is.

Spelen

Als ik aan kinderen denk, ontstaat al snel het beeld van spelende en gierende lachebekjes. Het woord ‘spelen’ roept tijdens het lezen van het artikel over de kinderdorpen echter een heel ander beeld op dan spelende kinderen onder de blakende Surinaamse zon. Het had zo helend kunnen zijn om op te groeien in een SOS kinderdorp. Met kinderen uit soortgelijke thuissituaties – waarin geweld orde van de dag was of als je wees was – bouw je al snel een verwantschap op met andere kinderen en de leiding stel ik me zo voor. Ik vraag me af of de inmiddels volwassenen – die met het seksueel geweld zijn opgegroeid in zo’n kinderdorp – elkaar nog kunnen aankijken, of ze de verwantschap voelen of alleen nog maar de schade in elkaars ogen vinden.

Koppen

De kop van het nieuwsbericht schreeuwde me toe: ‘JARENLANG SEKSUEEL MISBRUIK EN GEWELD BIJ SOS KINDERDORPEN SURINAME’ De plek die veiligheid moest bieden aan ouderloze kinderen was toch zo veilig niet. Verwantschap had niks te maken met de opluchting van een veilige plek delen, maar met (ik citeer de NOS): ‘…aanrakingen, betastingen, gedwongen orale seks en penetratie. Het fysieke misbruik ging om “het krijgen van slaag” en “molesteren”. Enkele slachtoffers zijn direct getuige geweest van seksueel misbruik van andere kinderen, soms een familielid. (…)’

SOS kinderdorpen… ze omschrijven zichzelf als een organisatie die zich Wereldwijd structureel inzet voor kinderen die het risico lopen de ouderlijke zorg te verliezen en kinderen die de zorg van hun ouders zijn verloren. De wantoestanden zijn echter enorm. Ik zal ze niet verder opsommen, Google zelf maar als je meer details wilt weten. Al scrollende door de ellende, vielen de nieuwsberichten die de tekst onderbraken zo mogelijk nog meer op: “vrouwelijke gevangenen in Nieuwersluis slachtoffer van structureel misbruik door personeel” en “2000 kinderen seksueel misbruikt binnen katholieke kerk in Illinois”. Die koppen, samen met de kop van het artikel dat ik zat te lezen, schreeuwden mij toe: ‘het gebeurt OVERAL!’

Blind

Toch blijven we denken dat wij toch uitzonderingen moeten zijn, dat het niet voorkomt op ónze universiteit, dansschool, kinderopvang of in óns gezin. Think again. Dat je het niet weet, zegt niet dat het er niet is of niet gebeurt. Mensen zijn gemaakt om uit te gaan van een rechtvaardige wereld, een veilige wereld. Een wereld waarin iemand krijgt wat hij of zij verdient. We willen niet horen of zien dat seksueel misbruik ook voorkomt in de eigen omgeving. Veiligheid is een basisbehoefte van de mens; nog net iets minder belangrijk dan ademen, voedsel en water. Niet zo gek dus dat we liever wegkijken om het eigen veilige leventje in stand te houden dan te accepteren dat we machteloos zijn. Machteloosheid is moeilijker te verdragen. Toch geloof ik niet dat we zo machteloos zijn.

Klein

Laten we klein beginnen en onze kinderen écht voorlichten. Laten we niet in een stuip schieten als scholen de ‘lentekriebels’ bespreken. Sterker nog: laten we scholen aanmoedigen nog meer te bespreken dan ‘lentekriebels’, sommen en dictee. Laten we kinderen meer vertellen over grenzen, aanrakingen, over geheimen, over bloot zijn. En laten we stoppen te denken dat ze er ‘te jong’ voor zijn. Voor zowat elke leeftijd is er materiaal genoeg beschikbaar om te gebruiken. Heb je bijvoorbeeld de aflevering ‘je lijf is van jou’ van ‘klokhuis’ al gezien? Heb je kinderen, kijk de aflevering samen. Laten we datgene bespreekbaar maken waarvan we weten dat het er toch wel is, of je wegkijkt of niet.

 

Sarah Tulling (1982) is afgestudeerd toegepast psycholoog en werkt als casemanager bij Centrum Seksueel Geweld (CSG) in West-Midden Brabant. Ze ondersteunt slachtoffers van seksueel geweld. Niet alleen vanuit haar vak, maar ook vanuit persoonlijke ervaring.

In 2022 kwam haar boek ‘Waarom reed je door de polder?’ uit, waarin ze vertelt over haar eigen worstelingen als slachtoffer en hulpverlener, maar daarnaast hoop geeft op een leven na seksueel geweld.

Sarah schrijft regelmatig voor Vlam een artikel, column, gedicht etc over actualiteit met betrekking tot seksueel grensoverschrijdend gedrag.