Black Lives Matter ?

Black Lives Matter (2)

Waarom slachtoffers ook uitgesproken steun van niet-slachtoffers nodig hebben

Vaak vraag ik me af: wie ben ik nou eigenlijk om me zo uit te spreken. Over zaken als uitsluiting, discriminatie of (huiselijk) geweld. Waarom zouden mensen naar mij willen luisteren?

Het voelt niet op zijn plek, omdat ik juist wil dat we luisteren naar slachtoffers en ik mezelf daarin absoluut onbelangrijk vind. Toch laat ik voortdurend van mezelf horen. En daarbij knaagt wel een stemmetje … Want wie zit daar nu eigenlijk op me te wachten? Misschien heb je zelf ook dat soort vragen als je ziet wat er wordt gedeeld op social media en wil je je ook weleens uitspreken over wat je om je heen ziet gebeuren. Maar heb je daarbij ook bezwaren om dat openlijk te doen. Wie weet voel je daarbij wel dezelfde barrières als ik.

Sinds een paar weken heb ik afgerekend met dat gevoel. En voel ik de noodzaak en de volle overtuiging om door te gaan. Zonder dat ik me wil laten weerhouden. En dat alles heeft te maken met de ervaring die ik heb opgedaan met het organiseren van een vreedzaam protest tegen racisme en discriminatie. Een Black Lives Matter-demonstratie in Apeldoorn. Ik werd geconfronteerd met uitspraken die vrienden, oud-collega’s of anderen in mijn socialmedianetwerk deelden. Zij deelden de opmerkingen die zij soms zelfs dagelijks krijgen: “Waar kom je nou écht vandaan?”, “Waarom word ik er uitgepikt door de politie voor een extra controle?” en “Waarom kost het mijn kind meer moeite om een baan te vinden?”

Het raakte me, omdat ik de omvang en de impact van het probleem van racisme zo onderschat heb. Als witte dame kom ik het zelf niet zo vaak tegen in mijn leven dat ik er zelf getuige van ben én dat ik er onderdeel van ben. Ook omdat mensen er niet over praatten met mij. Maar het kwam ook binnen omdat ik me enorm aangesproken voelde. Ik voelde me aangesproken op basis van mijn kleur. En boy, wat voelt dat waanzinnig ongemakkelijk.

Ik kreeg als gevolg van zo’n gesprek letterlijk de vraag om mij wél uit te spreken. Mijn gevoel dat het niet aan mij is, omdat het mij niet overkomt en ik mij daarin op de achtergrond wil houden, werd weggenomen. “Omdat het óverkomt als jij wat zegt.” Dat liet ik mij geen twee keer zeggen. Dus ben ik mij uit gaan spreken. Mijn eerste blog over racisme geschreven, via social media gaan delen. En de Peaceful Protest Black Lives Matter in Apeldoorn mede georganiseerd. En het kwartje viel, en viel heel erg goed. Want ik wil slachtoffers van welke vorm van geweld dan ook, nooit het probleem zelf op laten lossen.

De oplossing van dit probleem ligt niet bij slachtoffers van racisme. Zij kunnen blijven roepen dat zij dit willen veranderen, maar als zij niet gehoord en serieus genomen worden, dan blijven ze alleen staan in hun machteloze positie. En ja, als je wel echt luistert, kan dat heel pijnlijk en ongemakkelijk voelen als jij wit bent. Omdat je niet de intentie hebt om je beter te voelen dan een ander. Maar een ander kan dat misschien wel zo ervaren. Alleen echt luisteren en daarna volle verantwoordelijkheid nemen voor je eigen handelen maakt dat een iemand die racisme meemaakt gehoord en gezien wordt. Er ontstaat ruimte voor verandering.

Ook voor huiselijk geweld en kindermishandeling geldt dat veel mensen zich er niet van bewust zijn hoe groot dit probleem in Nederland is. Omdat ik het zelf niet heb meegemaakt kan ik niet verwoorden hoe dit voor iemand is. Maar het staat voor mij onomstotelijk vast dat het een enorm probleem is. Als je slachtoffer bent van een vorm van uitsluiting, discriminatie of een vorm van geweld, dan mag je er niet alleen voor blijven staan. Als het je overkómt is het noodzakelijk dat er naar je geluisterd wordt, zodat we er in de samenleving van kunnen blijven leren. Dat er juist mensen zijn die je helpen en die je stem versterken. Omdat het enorm moedig is als jij je durft uit te spreken. Dat zij jou helpen om negatieve reacties te kunnen opvangen. In zo’n samenleving wil ik leven.

We gaan door met een hele diverse groep mensen in Apeldoorn om te kijken hoe de groepen die nu gediscrimineerd worden meer gehoord kunnen gaan worden en meer kunnen gaan meedoen. Maar vooral dat zij echt behandeld worden als gelijken.
Daarvoor moeten we in de ogen kijken van ons eigen ongemak en twijfels (want wie ben ik in dit geheel?). Het is echt niet makkelijk, maar als de wil er is, weet ik zeker dat we heel ver met elkaar kunnen komen!

(Wordt vervolgd)

 

Geschreven door Kirsten Regtop (#TEDxSpreker, blogger en trainer bij www.kirstenregtop.nl over o.a. huiselijk- en partnergeweld)