Zomerserie: Monogamie (herh)

Probleem: in Nederland groeien we op met heteroseksuele monogamie als de norm. Vader, moeder, kinderen, samen in één huis. We worden aan alle kanten gebombardeerd met monogaam-gecentreerde beelden, van sprookjes tot religieuze opvattingen, van films tot tijdschriften. Steeds weer andere versies van hetzelfde verhaal: een geslaagde relatie bestaat uit twee (witte, ook dat nog) mensen die ergens tussen hun 20ste en 30ste levensjaar bij elkaar komen en voor altijd samen blijven. Bij vreemdgaan is de relatie direct stuk. Naar een ander kíjken kan al reden zijn om ruzie te maken met je partner.

Als je niet weet dat er alternatieven zijn, dan kan je daar ook niet voor kiezen. En zo loopt generatie na generatie in hetzelfde spoor. Daarom is representatie zo belangrijk. Daarom hebben mensen van alle seksen, kleuren, geaardheden, levensvormen ruimte nodig om hun eigen stem te laten horen. Alleen met een enorm breed aanbod aan keuzes, weet je dat er keuzes te maken zijn. Zo krijg je de ruimte om te kiezen waar JIJ gelukkig van wordt.

Als jij gelukkig wordt van monogamie, dan is dat prima. Als jouw partner dat ook wordt, gefeliciteerd. Maar stel de vraag. Ga er niet blindelings vanuit dat iedereen op de ‘relationship escalator’ stapt, de relatie-roltrap van daten naar samenwonen en trouwen, naar kindjes, naar met dezelfde afritsbroeken het familiegraf in. Er zijn zoveel meer opties. Er is seriële monogamie, wat ontzettend veel voorkomt: kijk maar naar de hoeveelheid echtscheidingen. Er zijn ‘alternatieve’ vormen van monogamie: lange afstandsrelaties, a-seksuele relaties, knipperlichtrelaties. Er zijn talloze vormen van non-monogamie. Ook is het een legitieme keuze om je niet te willen binden aan een ander.

Want je vraagt nogal wat van elkaar, in een monogaam leven. Je vraagt dat de ander er altijd voor je is, van begin tot eind, in voor- en tegenspoed. Dat de ander met je meegroeit in alle keuzes die je nog gaat maken in je leven, waarvan je zelf niet eens weet wat die zijn. (Misschien ontwikkel je wel een passie voor tango en wil je partner alleen maar zeevissen.)  Het is knetterhard werken om elkaar niet te verliezen onderweg. Bovendien is het onmogelijk om altijd honderd procent te vertegenwoordigen wat de ander in het leven verwacht: je zult altijd allebei een zeker percentage aan wensen moeten inleveren. Het bestaan kan goed zijn, maar wel tegen een zekere prijs.

Als het lukt, heb je in een monogaam bestaan de tijd om je relatie te blijven verdiepen, om een geschiedenis op te bouwen en steeds meer van elkaar te zien. Het mooiste is als je de blinde vlekken van je partner gaat zien en daarin een spiegel kan zijn; en zij dat bij jou ook kunnen.

Maar als het niet lukt, dan heb je misschien een deel van jezelf weggestopt, gemist, verloren, verspeeld, alleen omdat er geen ruimte was binnen het monogame stramien. Dat is jammer, want er komt geen herkansing.