Prei is misschien wel een van de meest onderschatte groenten in de keuken. Vaak wordt ze gebruikt als onderdeel van een soep of stoofgerecht, maar zelden krijgt prei de hoofdrol die ze verdient. Toch is prei veel meer dan een ‘vulgroente’: haar zachte, lichtzoete en enigszins uiige smaak maakt haar geschikt voor talloze bereidingen, van klassiek tot verrassend modern.
In deze blog nemen we je mee in de wereld van koken met prei. We vertellen je alles over de verschillende soorten, hoe je prei kunt bereiden, wat er goed bij past en natuurlijk: heerlijke recepten die laten zien dat prei allesbehalve saai is.
Wat is prei?
Prei (Allium porrum) behoort tot de lookfamilie, net als ui, knoflook en bieslook. De groente bestaat uit een witte steel die overgaat in stevige groene bladeren. Prei wordt al eeuwenlang geteeld in Europa en was zelfs populair bij de oude Egyptenaren en Romeinen. In Nederland is het een vaste waarde in de keuken.
Er zijn twee hoofdsoorten:
-
Zomerprei: iets dunner, zachter van structuur, sneller gaar
-
Winterprei: steviger en iets pittiger van smaak
Beide soorten zijn geschikt voor diverse gerechten, al wordt zomerprei vaker rauw of kort gekookt gebruikt.
Gezondheidsvoordelen van prei
Prei is niet alleen lekker, maar ook voedzaam. Ze bevat:
-
Vezels – goed voor de spijsvertering
-
Vitamine K – ondersteunt de bloedstolling en botgezondheid
-
Vitamine C – versterkt het immuunsysteem
-
Foliumzuur – belangrijk tijdens zwangerschap en voor de celvernieuwing
-
Antioxidanten – helpen het lichaam te beschermen tegen vrije radicalen
Bovendien is prei caloriearm, licht verteerbaar en zeer geschikt voor een gezonde levensstijl.
Prei schoonmaken en snijden
Prei groeit in laagjes en er zit vaak zand of aarde tussen. Daarom is goed schoonmaken belangrijk:
-
Snijd de kontjes en het donkergroene blad weg (dat is taai, maar kan wel gebruikt worden voor bouillon).
-
Snijd de prei in de lengte door.
-
Spoel de lagen goed af onder stromend water.
-
Snijd in ringen of halve ringen, afhankelijk van het gerecht.
Hoe bereid je prei?
Prei is veelzijdig: je kunt haar koken, stoven, bakken, grillen, stomen of zelfs rauw verwerken.
Bakken of roerbakken
Prei komt tot zijn recht als je haar zachtjes bakt in wat olie of boter. Dit haalt de natuurlijke zoetheid naar boven. Voeg eventueel knoflook of tijm toe. Heerlijk in een roerbak, frittata of op toast.
Stoven of smoren
Prei gestoofd in bouillon of room is fluweelzacht en romig. Serveer als bijgerecht of als basis voor een ovenschotel.
Rauw (jonge prei)
Fijngesneden jonge zomerprei kun je rauw gebruiken in een salade of op een boterham met kaas of hummus. Fris, pittig en net even anders dan sla of ui.
Koken of stomen
Perfect voor soepen of stamppot. Laat prei niet te lang koken, anders wordt ze papperig. 5–8 minuten is vaak voldoende.
Grillen of roosteren
Halveer dikke preien in de lengte, leg ze op de barbecue of onder de grill met wat olijfolie. Lekker met zeezout en een yoghurtsaus.
Receptideeën met prei
Preitaart met spek en kaas
Ingrediënten:
-
2 preien, in ringen
-
150 g spekreepjes (of vega spek)
-
100 g geraspte oude kaas
-
3 eieren
-
200 ml kookroom
-
Bladerdeeg of hartige taartbodem
-
Zout, peper, nootmuskaat
Bereiding: Bekleed een taartvorm met deeg, bak spek en prei kort aan, meng met eieren, room en kaas. Giet het mengsel in de vorm en bak 35–40 min op 180°C.
Preisoep met aardappel en bieslook
Ingrediënten:
-
2 preien
-
1 ui
-
2 aardappelen
-
750 ml groentebouillon
-
100 ml slagroom
-
Verse bieslook
Bereiding: Fruit ui en prei, voeg aardappel en bouillon toe, kook 20 min, pureer en voeg room toe. Garneer met bieslook en eventueel croutons.
Stamppot met prei en mosterd
Een klassieker met pit!
Ingrediënten:
-
1 kg kruimige aardappelen
-
2 preien
-
2 el grove mosterd
-
Klontje boter
-
Scheutje melk
Bereiding: Kook aardappelen, snijd en kook de prei kort. Stamp alles tot een smeuïge stamppot, voeg mosterd toe en breng op smaak.
Pasta met prei en zalm
Ingrediënten:
-
Pasta naar keuze
-
2 preien
-
200 g gerookte zalm
-
100 ml room
-
Citroenrasp, zwarte peper
Bereiding: Bak de prei zacht in boter, voeg room toe en verwarm de zalm kort mee. Meng met pasta en rasp er wat citroen over.
Vegan preiballetjes
Ingrediënten:
-
2 preien
-
1 kleine aardappel (gekookt)
-
3 el havermout
-
1 el bloem
-
Kruiden: kerrie, peper, paprikapoeder
Bereiding: Snijd prei heel fijn, meng met de aardappel en de rest tot een stevige massa. Vorm balletjes, bak goudbruin in olie. Lekker als snack of bijgerecht.
Prei combineren: wat past erbij?
Prei gaat goed samen met:
-
Zuivel: kaas, room, crème fraîche
-
Eieren: in quiches, omeletten, shakshuka
-
Aardappelen: in stamppot, gratin, puree
-
Vlees en vis: spek, kip, zalm, ham
-
Kruiden en specerijen: tijm, bieslook, peterselie, nootmuskaat, mosterd
-
Koolhydraten: pasta, rijst, couscous, bladerdeeg
Duurzaam, lokaal en betaalbaar
Prei is in Nederland bijna het hele jaar door verkrijgbaar, en vaak lokaal geteeld. Dat maakt prei een duurzame en budgetvriendelijke keuze. Bovendien kun je bijna de hele prei gebruiken: zelfs het donkergroene deel kun je verwerken in soepen of bouillons.
Bewaartips
-
Bewaar prei in de groentelade van de koelkast, gewikkeld in een theedoek of papieren zak.
-
Prei blijft dan 5–7 dagen goed.
-
Je kunt prei ook in stukjes invriezen – handig voor soepen en stoofschotels.
Conclusie: prei verdient meer aandacht
Koken met prei is allesbehalve saai. Deze veelzijdige groente is niet alleen voedzaam en duurzaam, maar ook ontzettend smaakvol. Van soepen en stamppotten tot hartige taarten, curry’s en salades: prei past zich moeiteloos aan in allerlei keukens en gerechten.
Dus geef prei een hoofdrol op je bord. Experimenteer met nieuwe bereidingen, combineer met andere smaken, en ontdek zelf waarom deze klassieke groente weer helemaal van nu is.
